کارخانه‌های ایزوگام، متهم ردیف اول آلودگی هوای شهرک مهرگان مشهد | زیر سایه دود اسیدی!
بیش از ۳۵ واحد فعال تولید ایزوگام در حوالی شهرک مهرگان مشهد وجود دارد که نفس‌کشیدن را برای شهروندان سخت کرده‌اند.
به گزارش شهرآرانیوز؛ از ساعت ۵ بعدازظهر به بعد دیگر نمی‌توان نفس کشید، ماسک سه لایه هم دیگر جواب نمی‌دهد، آلودگی و شدت بو آن قدر زیاد است که حتی با وجود بسته بودن در و پنجره‌های ساختمان باز هم بوی مشمئزکننده به مشام می‌رسد. شهرک مهرگانی که قرار بود در درازمدت به بام شرق مشهد تبدیل شود، حالا این روز‌ها در حصار انواع آلاینده هاست.
آلودگی این قسمت از شهر برای مردم به یار دیرینه‌ای تبدیل شده که نفس را به شماره انداخته است. برای اهالی و ساکنان شرق و جنوب شرق مشهد، آلودگی هوا ناشی از سوزاندن قیر اسیدی در کارخانه‌های ایزوگام، با آلودگی کلی هوای شهر مشهد جمع شده و اینجاست که از ساعت ۵ بعدازظهر به بعد، دیگر در این حوزه مرزی شهر به جای هوا باید دود تنفس کرد. بوی سنگین و آزاردهنده پلاستیک سوخته و آلاینده‌های ایزوگامی درد مشترک همه اهالی شهرک مهرگان است. ساکنانی که هر چه فریاد می‌زنند صدای دودگرفته شان به جایی نمی‌رسد.
کارخانه‌های ایزوگام؛ متهم ردیف اول
«هوای «مهرگان» آسفالت شد!» این عبارت، تیتر گزارش صفحه صدای مردم در تاریخ ۱۱ آذر سال ۱۴۰۲ بود. گزارشی که در آن از فعالیت پرتخلف برخی از کارخانه‌های ایزوگام در حوالی شهرک مهرگان پرده برداشت. در آن گزارش رئیس اداره محیط زیست و سلامت و ایمنی خدمات شهری شهرداری مشهد در خصوص این سؤال که چرا عمده فعالیت این نوع کارخانه‌ها در ساعات آغازین شب است، گفته بود: متولیان این کارخانه‌ها به دلیل اینکه هزینه‌های سیستم کنترل آلایندگی شان بیشتر از راه اندازی خود کارخانه است، عموما در محدوده‌هایی که دامنه نظارت کمتر است شغل خود را ایجاد می‌کنند. محمد پذیرا در آن گزارش بیان کرده بود: متراژ و مساحت این گونه کارخانه‌ها معمولا به اندازه‌ای است که در مجتمع‌های صنفی و صنعتی ما نمی‌گنجد. این گونه مشاغل باید در شهرک‌های صنعتی ایجاد شوند.
هوا بس ناجوانمردانه آلوده است
صحبت‌های سال گذشته این مقام مسئول سبب شد در بازدید میدانی دوباره پای درد دل‌های شهروندان بنشینیم. کمی بالاتر از شهرک مهرگان جاده‌ای قرار دارد که به «فارمد» می‌رسد. درست بعد از کارخانه آسفالت. فاصله شهرک تا کارخانه‌های ایزوگام به لحاظ مسافت زمینی حدود دو تا سه کیلومتر است. بوی مشمئزکننده سوزندان مواد اسیدی برای تولید ایزوگام حتی در همین آغازین ساعات ظهر کل فضای شهرک را در بر گرفته است. اهالی می‌گویند این بو از همان ساعات اولیه ظهر آغاز می‌شود و تا پاسی از شب ادامه دارد. ساکنان می‌گویند در هفته چندبار این دود غلیظ مهمان خانه‌های آن‌ها ست. حالا بیش از ۲۰ هزار شهروند ساکن در مهرگان به علاوه مردمی که در این منطقه تردد کاری و... دارند علاوه بر آلودگی هوا، باید دود ناشی از سوزاندن قیر اسیدی را هم استشمام کنند.
هوای دود گرفته مهرگان
«وجود کارخانجات ایزوگام و فعالیت کارخانه آسفالت در نزدیکی شهرک و ابتدای جاده کلات امان ساکنان شهرک مهرگان و به ویژه ساکنان فاز ۲ در بولوار عترت را بریده است. هر شب درگیر بوی ناشی از سوزاندن مواد شیمیایی هستیم. دود این مواد در شب‌ها آزاردهنده است. نمی‌توانیم نفس بکشیم. بچه هایمان آلرژی گرفته‌اند، سالمندان مدام سرفه می‌کنند. آیا این همه دود آلوده که وارد هوای شهر می‌شود نباید مدیریت شود؟»
این جملات را یکی از شهروندان شهرک مهرگان بر زبان می‌آورد و بیان می‌کند: چرا مسئولان روی فرایند درست تولید ایزوگام این کارخانجات نظارتی ندارند؟
موسوی اظهار می‌کند: از هر راهی برای رفع این مشکل وارد شدیم به در بسته خوردیم. به همراه چندتن از اعضای شهرک با مأمور و بازرس به سراغ مدیران کارخانجات رفتیم تا تعاملی این مشکل را حل کنیم، اما متأسفانه به هیچ وجه قبول نکردند. وی ادامه می‌دهد: کارخانجات ایزوگام در مشهد که در حوالی مهرگان قرار دارند فیلتراسیون استاندارد ندارند، اگر دارند نیز به دلیل مصرف زیاد برق، فیلتراسیون خود را خاموش می‌کنند؛ چرا که برایشان هزینه بردار است.
مردم همچنان ناراضی
شهروند دیگری در این باره می‌گوید: تقریبا همه دستگاه‌های متولی می‌دانند که این تخلف در کارخانه‌های تولید ایزوگام این حوالی ادامه دارد. ما به عنوان ساکنان حاشیه شهر چه گناهی کرده‌ایم که در کنار وجود این همه معضل و آسیب اجتماعی باید دود قیر اسیدی تنفس کنیم؟
این شهروند بیان می‌کند: پسر هفت ساله من هر سال به ویژه از آذر به بعد آلرژی تنفسی اش عود می‌کند. پزشک هم معتقد است همه این حالت‌ها ناشی از تنفس هوای آلوده است.
شرق و جنوب شرق آلوده‌ترین قسمت شهر
به دنبال پیگیری درخواست‌های مردمی رئیس مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی شهرداری مشهد می‌گوید: نقشه‌های ما نیز نشان می‌دهد که این قسمت شهر، جزو آلوده‌ترین مناطق شهر است. رضا اسماعیلی می‌افزاید: در یک پژوهش علمی که با مرکز پایش انجام دادیم بیش از ۸۰ نقشه ماهانه وضعیت آلودگی شهر را با هم ترکیب و رصد کردیم. خروجی این تحلیل نشان داد که قسمت جنوب شرق و شرق مشهد نسبت به دیگر حوزه‌های شهر از نظر آلودگی وضعیت بدتری دارد.
وی با بیان اینکه بعد از خروجی این تحلیل علمی، واکاوی انجام دادیم تا علت آن مشخص شود. اظهار می‌کند: ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که موتور محرکه و منابع انتشاری آلاینده در این قسمت از شهر با سایر نقاط شهر بسیار متفاوت است. خطوط ارتباطی و ناوگان حمل و نقل به ویژه حمل ونقل شخصی در این قسمت از شهر بسیار آسیب زننده است. بدین معنا که خودرو‌های شخصی این قسمت از شهر عموما بی کیفیت و تعداد موتورسیکلت‌ها در اینجا بیشتر است و از سوی دیگر جاده‌های راه خاکی در حومه شهر بیشتر است.
اسماعیلی بیان می‌کند: مضاف بر این موارد واحد‌های صنایع تولیدی و منابع انتشار آلاینده کوچک نیز در این قسمت از شهر زیاد است، یکی از این موارد کارخانه‌های تولید ایزوگام است که آلودگی شدید هوا را ایجاد می‌کنند. وجود کارخانه آجرپزی و ذوب فلزات نیز تأثیر منفی روی آلودگی هوا دارد.
اقدامات کاهش آلودگی هوا زمان بر و هزینه بر است
رئیس مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی شهرداری مشهد اظهار می‌کند: بیشتر کار‌هایی که می‌توان در بحث آلودگی هوا انجام داد مسلما هزینه بر و زمان بر است بنابراین این نوع اقدامات در کشور ما خیلی جواب نمی‌دهد، چون عموما دولت‌ها دنبال برنامه‌های زودبازده هستند. اسماعیلی ادامه می‌دهد: شاید پیشنهاد‌های ما در تئوری مفید باشد، اما واقعیت اینجاست که آیا واقعا ما می‌توانیم این کارخانه‌ها را از شهر جدا و جابه جا کنیم؟ آیا می‌توانیم حاشیه شهر مشهد، بافت ترکیب جمعیت و ناوگان حمل و نقل آنجا را ارتقا بدهیم؟
راهکار اجرایی، برخورد شدیدتر است
اسماعیلی می‌افزاید: بنابراین در گام اول، برخورد شدیدتر با متولیان تولید منابع آلاینده راهکار عملی به نظر می‌رسد. در قانون هم ساز و کار قانونی برخورد با منابع آلاینده دیده شده است. باید در این زمینه قوی‌تر وارد شد.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا اغلب این کارخانه‌ها در ابتدای شب فیلتراسیون خود را خاموش می‌کنند؟ می‌گوید: وجود دود سیاه ناشی از فعالیت تخلف آمیز این کارخانه‌ها را در شهرک مهرگان تأیید می‌کنیم. علت فعالیت در نخستین ساعات شب هم تاریکی و عدم دید مستقیم در شب است. دلیلش هم این است که آلودگی بصری و دود در شب کمتر دیده می‌شود.
تخلف ۵ کارخانه تنها در یک شب پایش!
رئیس اداره حفاظت محیط زیست مشهد نیز با بیان اینکه بازدید‌های شبانه سازمان محیط زیست از کارخانه‌های ایزوگام محدوده شهرک مهرگان اولویت اصلی برنامه‌های پایش این سازمان است، می‌گوید: بیشترین تعداد پایش‌های شبانه سازمان محیط زیست در شرایط فعلی به موضوع رصد این کارخانه‌ها در حوالی شهرک مهرگان اختصاص دارد. هادی موسی پور تأکید می‌کند: در این پایش ها، واحد‌هایی که فیلتراسیون خود را خاموش کرده باشند یا به هر نحوی فعالیتشان آلودگی هوا ایجاد کند، از سوی کارشناسان ما تخلفاتشان صورت جلسه می‌شود و به مرجع قضایی معرفی می‌شوند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست مشهد اظهار می‌کند: تنها در سه شنبه شب و در یک پایش شبانه، تعداد هفت کارخانه ارزیابی شدند که از این تعداد تخلف حدود پنج کارخانه صورت جلسه شد و به مرجع قضا معرفی می‌شوند. موسی پور ادامه می‌دهد: این کارخانه‌های ایجادکننده آلودگی عمدتا یا با فیلتر خاموش کار می‌کنند یا سیستم فیلتراسیونشان خوب کار نمی‌کند یا با ظرفیتی کمتر از توان استاندارد کار می‌کنند. همه این عوامل آلایندگی هوا را سبب می‌شود.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست مشهد بیان می‌کند: در هفته گذشته چند مورد دیگر بازدید از کارخانه‌های ایزوگام داشته‌ایم که این نوع کارخانه‌ها مواد اولیه مشکوک برای تولید استفاده می‌کردند یعنی احتمال می‌رفت از اسلج اسیدی (ماده‌ای مشابه قیر) به عنوان مواد اولیه استفاده کنند. به همین منظور از ماده اولیه کارخانه‌های مورد نظر نمونه برداری و به آزمایشگاه ارسال شد. بعد بررسی نمونه‌ها مشخص شد که مواد اولیه این کارخانه‌ها اسلج اسیدی بوده است.
ایزوگام دارای استاندارد اجباری
موسی پور می‌افزاید: ایزوگام دارای استاندارد اجباری برای تولید است، بدین معنا که از هر ماده‌ای برای تولید آن نباید استفاده کرد. یکی از موادی که در برخی کارخانه‌ها برای تولید ایزوگام استفاده می‌کنند اسلج اسیدی است که به شدت مضر و در تشدید آلودگی هوا تأثیرگذار است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست مشهد می‌گوید: اینکه کارخانه‌های ایزوگام برای تولید محصول خود از ماده آسیب زننده استفاده می‌کنند یا خیر در حقیقت وظیفه اصلی اداره استاندارد است، اما همکاران محیط زیست در بازدید خود به مواد اولیه مشکوک شده بودند و وارد عمل شدند.
وی اضافه می‌کند: این دو کارخانه متخلف هم پرونده هایشان به دستگاه قضا ارسال خواهد شد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست مشهد اظهار می‌دارد: جالب است بدانید اگر کارخانه‌های تولید ایزوگام با فیلتراسیون درست و کامل کار کنند، اما ماده اولیه تولیدی شان اسلج اسیدی باشد، آلودگی شان در هر صورت به هوای مشهد تزریق می‌شود.
وجود ۳۵ کارخانه ایزوگام حوالی مهرگان
موسی پور تأکید می‌کند: بالغ بر ۳۵ واحد فعال تولید ایزوگام حوالی شهرک مهرگان وجود دارد. بیشترین تمرکز ما برای بازدید‌های شبانه این قسمت از شهر است. لازم به یادآوری است که سال گذشته هم دو مورد پرونده تخلف برای تولید ایزوگام با اسلج اسیدی به دادگاه ارسال کردیم که در همان سال متولیان اصلی هر کدام از این کارخانه‌ها به یک سال زندان محکوم شدند. در عین حال مقابله با این نوع فعالیت‌ها در حومه شهر یک اهتمام جدی همگانی می‌طلبد.
زیر سایه دود!
حال و هوای روز‌های آلوده و در مرز هشدار هوای مشهد، برای اهالی شهرک مهرگان که زیر سایه دود کارخانه‌های تولید ایزوگام نفس می‌کشند، چندان جدید نیست. مردم این منطقه شرایطی بالاتر از سیاهی را تجربه می‌کنند. به نظر می‌رسد هر اندازه هم که نهاد‌های نظارتی مانند شهرداری، محیط زیست و اداره کل استاندارد پای کار باشند تا زمانی که دستگاه اجرایی قضا برخورد بازدارنده‌تر و شدیدتری را اعمال نکند، بروز این تخلف محکوم به تکرار خواهد بود.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
